Canlıların yer ve yönlerini değiştirme etkinliklerine hareket denir. Hareket tüm canlıların ortak özelliklerinden birisidir. İnsanlar konumlarını, yer ve yönlerini değiştirerek hareket edebilirler. İnsanlarda organlara destek olan, şekil kazandıran ve hareketi sağlayan vücut yapılarına destek ve hareket sistemi denir.
Destek ve hareket sistemi 3 kısımda incelenir:
» İskelet
» Kaslar
» Eklemler
İSKELETİN YAPISI VE GÖREVLERİ
Farklı şekil ve uzunluklardaki kemiklerin birbirlerine bağlanmalarıyla oluşan yapıya iskelet denir. Vücudumuzdaki iskelette yaklaşık 210 kemik bulunur. İskelet:
» Vücudun dik durmasını sağlar.
» Organları korur ve desteklik sağlar.
» Kaslara ve diğer organlara tutunma ortamı oluşturur.
» Vücuda şekil verir.
» Kaslarla birlikte vücudun hareketini sağlar.
» Vücudun ihtiyacı olan kasiyum, magnezyum ve fosfor gibi temel mineralleri depo eder.
» Kan hücrelerinin üretilmesini sağlar.
İskeletimizdeki kemikler yapı, şekil ve görünümlerindeki farklılıklara göre üç gruba ayrılarak incelenirler.
1) Uzun Kemikler
2) Kısa Kemikler
3) Yassı Kemikler
1) Uzun Kemikler : Boyları uzun olan silindirik görünümlü kemiklerdir. Boyu eninden fazla olan kemiklerdir. El, ayak, kol ve bacaklarda bulunan kemikler bu gruba girer. Vücudumuzdaki uzun kemikler;
» Ön kol kemiği
» Pazı kemiği
» Bacak kemiği
» Uyluk kemiği
» Kaval kemiği
» Baldır kemiği
» Parmak kemikleri
2) Kısa kemikler : Boyları kısa olan kübik şeklindeki kemiklerdir. Eni ve boyu birbirine yakın olan kemiklerdir. Vücudumuzdaki kısa kemikler;
» Omurgadaki omur kemikleri
» El ve ayak bileklerindeki kemikler
3) Yassı kemikler : Geniş yüzeyli, kalınlığı az olan, levha şeklindeki kemiklerdir. Vücudumuzdaki yassı kemikler;
» Göğüs kafesi
» Kalça kemikleri
» Kafatası kemikleri
» Çene kemiği
» Kaburga kemiği
» Kürek kemiği
» Diz kemiği
» Göğüs kemiği
KEMİĞİN YAPISI
Bir kemiğin yapısında kemik zarı, sarı kemik iliği, kırmızı kemik iliği, ilik kanalı, sert kemik doku, süngerimsi kemik doku ve kıkırdak vardır.
Kemik zarı : Kemiğin dışındaki beyaz renkli olan ince örtüdür. Kemik zarında canlı ve hızla çoğalabilen hücreler bulunur. Hücre çoğalmasıyla kemiğin enine büyümesini (kalınlaşmasını) kırılma ve çatlama durumlarında kemiğin onarılmasını sağlar. Yapısındaki damarlarla kemiği besler.
Süngerimsi kemik dokusu : Gözenekli, boşluklu ve süngersi yapıdaki kemik bölgesidir. İçindeki gözeneklerde kırmızı kemik iliği bulunur.
Sert kemik dokusu : Kemiğin en sağlam ve dayanıklı olan kısmıdır. Kemiğe özel şeklini kazandırır. Sert kemiğin ortasında sarı kemik iliği yer alır.
Sarı kemik iliği : Uzun kemiklerde bulunur. Bol miktarda yağ depolar. Kırmızı kemik iliğinin yetersiz çalıştığı durumlarda kan hücresi üretebilir.
Kırmızı kemik iliği : Kan hücrelerinin (Alyuvar, akyuvar ve kan pulcukları) üretilmesini sağlar.
Kıkırdak : Uzun kemiklerin eklemlere bakan kısmında bulunan esnek yapılardır. Hareket etme sırasında kemik başlarının aşınmasını önler. Büyüme sürecinde uzun kemiğin boyuna doğru büyümesini sağlar. Bundan başka burun ucu, soluk borusu ve kulak kepçesinin yapısında da kıkırdak bulunur. Soluk borusundaki kıkırdak halkalar soluk borusunun sürekli olarak açık kalmasını sağlar.
EKLEMLER
Kemikleri birbirine bağlayan yapılara eklem denir. İskeletteki 210 kemik birbirine bağlanarak iskeletin oluşmasını sağlar. Eklemler bulundukları yere göre, esnekliklerine ve kemiklere kazandırdıkları hareket yeteneğine göre üç gruba ayrılır.
1) Yarı Oynar Eklem
Bağladığı kemiklerin dar açılarda ve sınırlı hareketler yapmasına imkan sağlar. Yarı oynar eklemler bel, sırt ve boyun omurları arasında bulunur. Omurganın sağa sola veya öne arkaya bükülebilmesine bu eklemler olanak sağlar.
2) Oynamaz Eklem
Çevresindeki kemikleri birbirine çok sıkı olarak bağlar. Bağladığı kemikler arasında girinti ve çıkıntı bulunur. Bu çeşit eklemlerde eklem sıvısı yoktur ve kemiklerin hareket etmesine imkan vermez. Kafatası ve kuyruk omurlarında bulunur.
3) Oynar Eklem
Bağladığı kemiklerin kolay ve çok çeşitli hareketler yapmasına imkan sağlar. Kemikler arasında eklem boşlukları bulunur. Eklem boşluklarında, kemik hareketini kolaylaştıran eklem sıvısı vardır. Vücudumuzdaki oynar eklemler genellikle kol ve bacaklarda bulunur. Omuz eklemi, kalça eklemi, dirsek eklemi, parmak eklemleri, bilek eklemi, çene eklemi ve diz eklemi bu gruba girer.
KASLAR
İskeleti sararak, vücuda asıl şeklini veren dokuya kas denir. Kaslar, kas teli adı verilen ince liflerden oluşur. Kas hücreleri kasılıp gevşeme özelliğine sahiptir. Kasların etkinliği hareket etme ve bedensel iş yapılmasını sağlar. Kasların çalışması ise sinirlerle kontrol edilir. Kaslar çalışma biçimlerine ve bulundukları yere göre farklılık göstermektedir. Vücudumuzda üç çeşit kas grubu vardır.
1) Çizgili Kaslar
İskeletimizi saran ve isteğimizle çalışan kaslardır. Kasılmaları güçlü ve etkilidir. Hızlı kasılırlar ve bir süre sonra da yorulabilirler. Boyun kasları, kol kasları, bacak kasları, parmak kasları ve göz kapağı kasları isteğimizle çalışan kaslardır.
2) Kalp Kası
Kırmızı renkli olan kaslardır. Çizgili kas yapısında olan ve düz kas özelliğinde çalışan kaslardır. İsteğimiz dışında çalışırlar. Kalp kasları; güçlü, hızlı ve ritmik biçimde kasılır. Kalp kasları uzun süreli olarak çalışırlar ve çalışması sırasında da yorulmazlar. Kalp kasları kalbin yapısında bulunur ve kalbin çalışmasını sağlar.
3) Düz Kaslar
İç organlarımızdaki beyaz renkli olan kaslardır. İsteğimiz dışında çalışırlar. Çalışmaları yavaştır. Kasılmaları güçsüzdür. Uzun süreli olarak çalışırlar ve zamanla yorulmazlar. Mide kasları, bağırsak kasları, damar kasları, yemek borusu kasları, idrar kesesi kasları ve göz bebeği kasları bu gruba örnektir.
Kasların Çalışması
Kemiklerin hareket edebilmesi için kemik çevresindeki iki veya daha fazla kasın birbirine zıt olarak hareket etmesi gerekir. Kasların sadece çekme özelliği vardır. Hareketi sağlayan kaslar vücudumuzda çiftler olarak etkinlik gösterirler.
Bazı kaslar aynı yönde bazıları ise zıt yönde etkinlik gösterirler. Kol, bacak ve parmağımızda bulunan kaslar zıt yönde etkinlik gösterirler.
Örneğin, elimizdeki kaşığı ağzımıza götürmek istediğimizde kolumuzdaki iç kaslar kasılır, dış kaslar ise gevşer. Bu hareketin tam tersini yapmak istediğimizde de iç kaslar gevşer, dış kaslar kasılır.
Yalnız kemikleri değil deriyi hareket ettiren kaslarda vardır. Göz kapağı kasları, dudak kasları ve yüz kasları deriyi hareket ettiren kaslara örnektir.
Benzer İçerikler
SİNDİRİM SİSTEMİ KONU ANLATIMI
SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI NELERDİR?
Boşaltım Sistemi Boşaltımda Görevli Organlar
Destek ve Hareket Sistemi Test Soruları
Solunum Sistemi İle İlgili Cevaplı Test Soruları
Dolaşım Sistemi İle İlgili Cevaplı Test Soruları
Boşaltım Sisteminde Görevli Organlar Test Soruları
6.Sınıf Fen Bilimleri » Destek ve Hareket Sistemi Konu Anlatımı için yapılan yorumlar
Özdem Ekiz Gerçekten konu anlatımına bayıldım. Bu siteden çalışarak 2 yazılımdan da 95 aldım
İrem Anlatımı güzel konuyu kavramama yardımcı oldu.
İsimsiz Harika gerçekten güzel anlatmışsınız inşallah sınavımda 100 alırım.
Leyla Suçiçeği Güzel olmuş beğendim tavsiye ederim.
6/a Kraldır Gerçekten çok güzel konu anlatımları var herkese tavsiye ederim.
Ceylin Sert Çok teşekkür ediyorum konuyu daha iyi kavradım çok işe yaradı.
Elo05 Harika idi çok yardımcı oldu sağolun.
6/C Çok teşekkür ederim. Proje ödevim için çok işe yaradı.
Çağan 6D Teşekkür ederim çok güzel olmuş sınavıma çalışırken yardımcı oldu
6a İzgolamat Ben bu siteyi bulmadan ilk notum 92 ydi şimdi 100 oldu bu yüzden tşk
Adasu 6-b Bencede çok güzel çok akıcı ve kolay anlatmış herkese tavsiye ederim. Bana çok yararı oldu.
6-c Buradan herkes çalışabilir.
Buse Öğretmen Çok güzeldi elinize sağlık...
Defne 6 / E Gerçekten çok güzel bir site sınavımda çok yardımcı olucağına inanıyorum.
6/f Kızı Çok güzel olmuş proje ödevimi buradan hazırlayabildim. Ayrıca detaylı bir şekilde hazırlanmış bence harika.
6/f Kızı Çok güzel olmuş proje ödevimi buradan hazırlayabildim. Ayrıca detaylı bir şekilde hazırlanmış bence harika.
Bilge Çok sağolun, ödevimde yardımcı oldu anlatım çok iyi konuyu daha iyi kavradım.
Foxlovergirl Harika bir site sınıf arkadaşlarıma tavsiye ediyorum. Seni seviyoruz sanalokulumuz :)
Sinem öztürk Güzel bir site öğrencilerime ödevleri buradan veriyorum.
Irmak 6/a Güzel bir site fen ödevimi buradan yaptım biraz uzun ama iyi
Irmak Ben bu siteyi ilk kez ödevim için kullanıyorum harika bir anlatımı var herkese tavsiye ederim
Msp adı=xxçikolatalikahvexx Çok güzel bir site herkese göre bence herkes buradan çalışsın:)
koç orta okulu mükemmel bir site bu site yardımıyla fen projemi yaptım
Naz 6-H Çok teşekkür ederim proje mi buradan yaptım konular çok net ve çok güzel anlatıyo inşallah yarın projeden yüksek not alırım
Zehra Çok teşekkürler bunun sayesinde proje ödevi yarısına kadar bundan yaptım
kemalhas 6b öğrencisi sağolun projeme yardımcı oldu
Gamze Ben proje ödevini buradan yaptım. çok güzel bir site
ceren anlatım çok iyi sınavdan 96 aldım
NAZ 6-A valla ben ilk kez deniyorum çok beğendim umarım yarınki sınavımda ful çekerim
Seda Gayet güzel bir anlatım
ÇOÇUK PROJE ÖDEVİMİ BURADAN YAPTIM GÜZEL OLMUŞ
FAHRİ AKTEN 6/I BEN PROJEMİ YAPTIM VE HOCA ÇOK BEĞENDİ HERKESE TAVSİYE EDİYORUM...
Ada 6/B Harika bir site herkese tavsiye ederim
Yusuf Sezgin Çok iyi bir site
6/C metin oktay ortaokulu Bunun sayesinde proje odevimi yaptım sağ olun
mert çok güzel bir site herkese tavsiye ederim
6/F Harika olmuş. Proje ödevi çok yardımcı oldu.
6/E Çok güzel bir site. Ayrıca konu anlatımları da süper. ELİNİZE EMEĞİNİZE SAĞLIK :)
123 çok güzel site tavsiye ederim ve konuları daha iyi anlatıyor
KONU ÇOK GÜZEL BİR SİTE ÇOK İYİ ANLATIYOR. TAVSİYE EDERİM.
Yusuf Çok sağolun emeği geçen herkese çok teşekkürler gerçekten çok güzel başarılarınızın devamını dilerim
6-b bu site olmasaydı sınavımdan full çekemezdimmm
selman7221 fen bilimleri çok güzel
6/A ÇOK GÜZEL OLMUŞ EMEĞİ GEÇEN HER KİŞİYE TEŞEKKÜRLER
Fılavi_YT regal valla bunu yapanın ellerine sağlık çok güzel yapmış helal
aynur çok iyiyi teşekkürler süpersiniz
ismini vermek istemeyen kullanıcı bence gayet iyi bir site bide dimi iskelet sistemi destek ve hareket sistemi ile aynı
6/L çok güzel projeme yardım etti emeğinize sağlık
Yunus çok güzel bir sayfa çok yardımcı oldu sağ olun
Sude emeği geçen herkese teşekkürler çok güzel olmuş
6/g Bu site çok güzel size de tavsiye ederim
6-B Çok teşekkür ederim sınavdan 98 aldım
Gizem Proje ödevi buradan yaptım harika çok teşekkürler.
6-A süper çok sağ olun çok işime yaradı
6/E Çok işime yaradı teşekkür ederim 95 bekliyorum
6/N GERÇEKTEN ÇOK TŞK EDERİM KONUYU İYİCE PEKİŞTİRMEME YARDIMCI OLDUNUZ VE BÜTÜN ÖDEVLERİMİ BU SİTEDEN YAPTIM :))
6/H süpersiniz sizi tebrik ederim çok işime yaradı
Merve süper bir site. çok işime yaradı Allah sizden razı olsun. inşallah sınavda da başarılı olurum.
6/A gerçekten çok güzel çok yardımcı oldu hepsini yazmak yerine hepsini okudum ve bu yazıdan küçük notlar çıkardım proje ödevime yardımcı oldu hem de yazılıya 95 aldım Allah Razı Olsun...
6/H ben 6. sınıfa geçtim yaz tatillerinde okula hazırlık yapıyorum ve ödevlerime yardımcı oluyor bu siteyi kuranlardan Allah razı olsun.
6.sınıf müthiş bir site proje ödevime buradan hazırlandım çok teşekkürler
dilan Benim işime çok yaradı teşekkür ederim
6/C Bu site proje ödevimde çok ama çok yardımcı oldu. Gerçekten bu siteyi yapanlardan ALLAH razı olsun. Hem sorular da var ya gerçekten çok teşekkürler.
Anonim Proje ödevim çok yardımcı oldunuz çok teşekkür ederim
fatma çok işime yaradı sınavımda çok iyi geçti çok teşekkür ederim :)
6A Sınıfı Öğrencisi Çok yardımcı oldu proje ödevim vardı sağ olun...
adamın birisi çok güzel bir site inşallah sınavdan yüksek alırım siteyi hazırlayanlara teşekkür ederim.
maria çok yardımcı oldu teşekkürler matematik proje ödevimi de buradan yaptım harika bir site
6B KULLANICILARI yarın sınavım var gerçekten çok iyi oldu çalıştım çok teşekkür ederim bu siteyi yapana
6/F Çok güzel bir site. Hep buradan ders çalışıyorum.
Beğenen Ben bir daha buradan çalışacağım sınavlarda anlamadığım sorular oluyor.
EMİR ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM BANA ÇOK YARDIMCI OLDUNUZ İNŞALLAH SINAVIMDA İYİ GEÇERİM BU SİTEDE EMEĞİ OLAN HERKESE ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM
6e Gerçekten herkese tavsiye ederim konu anlatımını çok açıktan ve her öğrencinin anlayabileceği dilden anlatılmıştır. Yapanın emeğine sağlık
teşekkürler çok sağ olun yarınki fen sınavına çalışmama çok yardımcı oldu
6B Çok teşekkür ederim gerçekten işime yaradı
fen ni seven öğrenci çok işime yaradı doğru ve eğlenceli bilgiler var çok teşekkür ederim çok memnun kaldım sağ olun :)
Rabia Benim bir ödevim var ve bu siteden yararlanacağım sizlere de tavsiye ederim
ilkay snmz çok güzel bir site herkese öneririm yapanın ellerine sağlık
ömer kayra çok güzel bir site herkese tavsiye ederim hemde her konudan her şey var çok detaylı :)
fatma teşekkür ederim ve herkese tevsiye ederim
misafir çok tşk yapanın eline emeğine sağlık ödevimde çok yardımcı oldu
Emir Bence mükemmel bir konu anlatımı sitesi herkese önerir,yapanın ellerine sağlık! :D
6c bende sanalokulumuzdan çok ve çok teşekkür ederim ve herkese tavsiye ederim
orton ALLAH sizden razı olsun teşekkürler aynı hocam gibi anlatmışsınız harika yok yok
Beyza Yararlı Bilgiler Var Herkes İçin Öneririm Yarın Fen Sınavım Var İnşallah Herkes İçin Yararlı Olmuştur Emeğe Saygı...
Kübra İrem Süper bilgiler var emeği geçen herkese çok teşekkür ederim
hümeyra gerçekten çok iyi anlatıyor yarın ki fen sınavıma çok yardımcı olacak
akasya tam ihtiyacım olan şey çok teşekkür ederim inşallah sınavdan 100 alırım
nehir betül gözükızıl.... sağ olun çok yardımcı oldunuz. harika bir site burası :) artık bütün ödevlerime buradan çalışacağım... kolay gelsin :)
SILA ÇOK TEŞEKKÜRLER ÇOK SÜPER BİR SİTE DAHA İLK GİRİŞİM AMA ŞÖYLE BİR KARAR VERDİM ARTIK TÜM ÖDEVLERİM İÇİN BU SİTEYİ KULLANICAM
gülsüm HERKESE TEŞEKKÜR DERİM hep bu siteden çalışırım bayılıyorum BURAYA.ellerinize sağlık!
losk çok tşkler emeği gecen herkese sonsuz tşkler sayenizde derslerim süper fenim her sene 90 ve üzeri geliyor hepinize tşkler hepinizi seviyorum
tarzç Bir harika teşekkür ederim size ve tüm emeği geçenlere
EREN ÇOK GÜZEL SİTE SAYENİZDE 100 ALIYORUM YAPAN HERKESE TEŞEKKÜRLER.
Ada Harika bir site herkese tavsiye ederim :)
gamzeli Yazılıma çok yardımcı oldu yapanın ellerine kollarına sağlık
veliÇok güzel anlatıyor
ahmed akkayaçok güzel bi site Allah razı olsun çook bilgilendim
mervesüper bir test derslerimizde çok faydalı çözün faydasını görün
bahar kubfaysiteniz muhteşem sakın kapatmayın yoksa TEMBEL OLURUM ÇOK CİDDİYİM ZATEN ÇALŞIKANSAM SİZİN SAYENİZDE OLMUŞUMDUR.
ejdacok yardımcı oldu teşekkkür ederim