Besinler ve dengeli beslenme her insanın çok iyi bilmesi gereken, bütün hayatı boyunca uygulaması gereken bir konudur. Canlıların beslenmesini, yaşamsal etkinliklerini sürdürmesini sağlayan, yiyecek ve içeceklere besin denir. Besinleri üç temel kaynaktan elde ederiz. 
Bunlar;
Hayvansal besinler (et, süt, yumurta),
Bitkisel besinler (sebzeler, meyveler) ve
Cansız doğadan elde edilen besinler (su ve madensel tuzlar) dır.
Besinler vücutta;
Enerji verici,
Yapıcı - onarıcı,
Düzenleyici olarak farklı görevler alır.
Besinlerde birden fazla besin içeriği bulunabilir. Besinlerin sınıflandırılması yapılarında en çok bulunan besin içeriğine göre olur.
ENERJİ VEREN BESİNLER
KARBONHİDRATLAR
Canlılar; yürümek, koşmak vb. yaşamsal faaliyetler için gereken enerjiyi öncelikle karbonhidratlardan sağlar. Buğday, patates, pirinç, mercimek, yulaf karbonhidrat yönünden zengin besin maddeleridir. Ayrıca şeker pancarı, bal, süt, üzüm vb. yiyeceklerde ve kavun, karpuz, şeftali, çilek, kiraz ve muz gibi meyvelerde şeker bulunur. Şekerli yiyecekler karbonhidratlı besinlerdir.
Bitkisel besinlerde en bilinen karbonhidrat çeşitleri; Nişasta ve Selülozdur. Hayvansal besinlerde ise glikojendir. Örneğin; Patates üzerine bir damla iyot çözeltisi (lügol) damlatılırsa patates çözeltisi mavi-mor renk alır. Bu renk değişimi patateste karbonhidrat bulunduğunu gösterir.
NOT: Fazla miktarda alınan karbonhidratlı besinler yağa dönüşür. Bu da şişmanlığa yol açar.
YAĞLAR
Vücudumuz için gerekli olan enerji öncelikle karbonhidratlardan, sonra yağlardan sağlanır. Yağlar; karbonhidrat ve proteinlerin iki katı enerji sağlar. Yağların yakılması için karbonhidratların azalmış olması gerekir.
Yağlar; Depolandıkları yerde organlara destek olur ve dış etkilerden korurlar. Hücrelerin yapısında yer aldığı için aynı zamanda yapıcı ve onarıcı kabul edilirler. Yağlar, bitkisel ve hayvansal besinlerden elde edilir. Zeytin, ayçiçeği, soya fasulyesi, susam, ceviz ve fındık gibi bitkisel besinlerde bitkisel yağlar vardır . Peynir, tereyağı, kaymak, süt ve balık gibi hayvansal besinler yağ bakımından zengindir. Bir besin maddesinde yağ olduğunu anlamak için; besin maddesi bir kağıda sürülür. Kağıtta parlak bir leke oluşursa yağ içeriyor demektir. Örneğin; ceviz, fıstık veya fındık ezilerek beyaz kağıt üzerine konulursa kağıtta parlak leke oluşur.
Yağlar iki çeşittir.
Hayvansal besinlerdeki yağlara doymuş yağ denir. Katı haldedir. Örnek: Tereyağı.
Bitkisel besinlerdeki yağlara doymamış yağ denir. Sıvı haldedir. Örnek Ayçiçek yağı.
YAPICI ONARICI BESİNLER
PROTEİNLER Vücudumuzda yapıcı - onarıcı görevini üstlenen besinler proteinlerdir.
Proteinlerin Görevleri:
» Yaraların iyileşmesi,
» Kasların gelişmesi,
» Canlıların büyümesi ve gelişmesi,
» Tırnak ve saçların uzaması,
» Zeka gelişimi ve
» Vücudun mikroplara karşı dayanıklı olması için proteinler gereklidir.
Proteinler, bitkisel ve hayvansal besinlerden elde edilir. Et, yumurta, süt, tavuk, yoğurt, peynir ve balık proteince zengin hayvansal besinlerdir. Tahıllar (buğday, arpa, çavdar, yulaf vb.), Baklagiller (fasulye, bakla, nohut vb.), Kuruyemişlerde (fındık, ceviz vb.) proteince zengin bitkisel besinlerdir.
Hayvansal besinlerin protein değeri, bitkisel besinlerinkinden daha fazladır. Dengeli beslenmek için her ikisinden de yeterince yemeliyiz. Yağlar ve karbonhidratlar da zaman zaman yapıcı-onarıcı görev yapsa da en önemli yapıcı onarıcı besin proteinlerdir.
» Yağlar ve proteinler kolay parçalanamaz. Bu yüzden öncelikle karbonhidratlar enerji verici olarak yakılır.
» Bir besin maddesine bir kaç damla nitrik asit damlatılır. Besin maddesi üzerinde sarı bir renk oluşursa protein içerdiği anlaşılır. Örneğin; yumurtanın akı üzerine 1 damla nitrik asit damlatılırsa sarı renk alır. Bu, yumurtanın beyazında protein olduğunu gösterir.
VİTAMİNLER
Vitaminler vücudun direncini artırır, vücudumuzu hastalıklara karşı korur, büyüme ve gelişmemize yardımcı olur. Vitaminler meyve ve sebzelerde bol miktarda bulunur. En önemli vitamin gruplarını kısaca tanıyalım
A Vitamini
Bulunduğu besinler: Tereyağı, et, balık ve balık yağı, süt, yumurta, peynir, yeşil sebzeler, havuç, domates, baklagiller, ceviz ve fıstık.
Görevi: Göz sağlığı ve kemik gelişimini sağlar.
B Vitamini
Bulunduğu besinler: Tahıllar, yeşil sebzeler, ekmek, yumurta, et, süt, turunçgiller ve çilek.
Görevi: Sinir ve kasların gelişmesi için gereklidir.
C Vitamini
Bulunduğu besinler: Portakal, limon, mandalina, domates, çilek, koyu yeşil sebzeler, yapraklı lahana, maydanoz, böğürtlen ve kuşburnu.
Görevi: Diş ve diş eti sağlığı için gereklidir. Vücut direncini arttırır.
D Vitamini
Bulunduğu besinler: Tereyağı, balık ve balık yağı, yumurta, peynir süt ve sebzeler.
Görevi: Kemik ve diş gelişimi için gereklidir.
E Vitamini
Bulunduğu besinler: Tahıllar, yumurta, süt, peynir, kırmızı et, şeftali ve muz.
Görevi: A vitaminiyle beraber vücudun büyümesini sağlar.
K Vitamini
Bulunduğu besinler: Lahana, et, mısır, çilek, ıspanak, bazı yeşil sebzeler, kara ciğer, şeftali, muz ve pirinç.
Görevi: Kanın pıhtılaşmasını ve yaraların iyileşmesini sağlar.
» Doktor önerisi olmadan vitamin hapları ve şurupları kullanılmamalıdır.
» Bazı vitaminlerin eksikliği kadar fazlalığı da sağlığımızı olumsuz etkiler.
» Vücudumuzun ihtiyacı olan vitaminleri öncelikle besinlerden karşılamalıyız.
SU
Vücudumuzun; yaklaşık %70'i sudur. Susuz yaşam olmaz. Vücudumuzun su ihtiyacını su ve su içeren yiyeceklerle karşılarız. Su iyi bir çözücüdür. İçinde vücut için gerekli mineraller çözünmüş olarak bulunur. Kana akıcılık sağlar. Bu sayede besin ve oksijenin taşınmasına yardımcı olur. Vücudumuzun sıcaklığı yükseldiğinde terleme yoluyla su dışarıya atılarak vücut sıcaklığı ayarlanır. Sıcak havalarda fazla su içmemizin nedeni de budur. Bütün besinlerde az ya da çok su vardır. Karpuzun %92'si, yer fıstığının %3'ü sudur.
MİNERALLER
Vücudumuzun kemik ve kan gibi yapılarının maddeleridir. Örneğin; Kalsiyum, fosfor, demir. Değişik miktar ve çeşitte olmak üzere mineraller hemen her besinde bulunur. Mineraller; Süt, sebze ve tahıllarda, proteinli besinlerde (deniz ürünleri, et, karaciğer,yumurta), sofra tuzunda, suda, bazı meyvelerde ve kuru yemişlerde (fındık, ceviz, badem) bulunur.
» Kemik ve dişlerinin kuvvetli ve sağlıklı olması, kalsiyum ve fosfora bağlıdır. Kalsiyum en çok süt ürünlerinde, fosfor en çok balıkta bulunur.
» Kandaki bazı proteinlerin yapısında da demir bulunur. Demir en çok yeşil yapraklı sebzelerde ve hayvansal proteinlerde bulunur.
» İyot yetersizliği öğrenme ve algılama yeteneğini dolayısıyla okul başarısını düşürüyor. İyot yetersizliğine bağlı guatr hastalığı ülkemizde yaygın bir sağlık sorunudur.
DENGELİ VE SAĞLIKLI BESLENELİM
Vücudun tüm görevlerini tam yapabilmesi için ihtiyaç duyduğu besin maddelerinden yeterli miktarlarda alınmasına dengeli beslenme denir. Tüketilmesi gereken besin miktarları insanların; yaşına, çalıştıkları işe, boy ve ağırlığına, hastalık durumuna, cinsiyetine, hava sıcaklığına ve mevsime göre değişir.Bebekler; sütle (öncelikle anne sütü), çocuklar; çeşitli besinlerle, yaşlılar; az fakat çeşitli besinlerle, sporcular ise çok çeşitli ve enerji verici besinlerle beslenmelidir.
Dengeli beslenmek için;
» Yiyecekler taze ve temiz olmalıdır.
» Besinleri kızartmak yerine haşlayarak yemeyi tercih etmeliyiz.
» Çeşitli ve uygun miktarlarda besin almalıyız.
» Paketlenmiş besinlerin son kullanma tarihi geçmiş olmamalıdır.
» Sebzeler az su ile ve kapalı kaplarda pişirilmelidir.
» Sebzeler doğranmış olarak uzun zaman bekletilmemelidir.
» Kızartma yağları sık sık değiştirilmelidir.
» Kızartmalar derin kaplarda ve bol yağda yapılmalıdır.
» Haşlama suları ve yemek suları vitamince zengin olabileceğinden atılmamalıdır.
» Pişmiş yemekler kapalı kaplarda ve buzdolabında saklanmalıdır.
Besin piramidi sağlıklı bir insanın hangi besinden günlük ne kadar tüketeceğini gösteren bir çizelgedir. Besin piramidinin en sık tüketilen besin grubu tahıllardır. En az tüketilen besin grubu yağlar ve tatlılardır. Dengeli ve sağlıklı beslenmek için besin piramidinde bulunan besinlerden alt kısmından yukarıya doğru azalan miktarda tüketilmelidir.
BESİNLER İLE İLGİLİ MESLEKLER
DİYETİSYEN :Yiyeceklerin miktarı, besin değeri, yeme sıklığı gibi beslenme ile ilgili konularda plan ve program yapan, sağlığın korunması için kişiye özel ya da toplu beslenme çizelgeleri hazırlayan, diyet programları konusunda eğitim veren kişilere diyetisyen denir.
GIDA MÜHENDİSİ : Gıdaların paketlenmesi, işlenmesi, taşınması, saklanması ve pazarlanmasını gıda mühendisleri yapar. Ayrıca yeni gıdaların üretilmesinde, araştırma ve denetim aşamasında, besin değerlerinin ve çeşitliliklerinin artması için çalışır.
AŞÇI : Besinleri özelliklerine göre bir araya getiren, çeşitli pişirme teknikleriyle sofralarımıza getiren, pastane, lokanta gibi toplu yemek yenilen yerlerde, yiyecek hazırlama ve mutfak yönetiminden sorumlu olan kişidir.
Fen Bilimleri Konu Anlatımları Besinler ve Özellikleri konu anlatımı için yapılan yorumlar
İsimsiz Kız Efsane bir site bayıldım dersleri anlamaya ve pekiştirmeye çok yardım ediyor bu siteyi yapanlara çok çok çok teşekkür ediyorum.
Ecrin Naz Pazartesi ve salı sınavım var bence bu site çok iyi olacak.
İrem Tek kelimeyle bayıldım harikaa.
İsimsiz Bence bu site bir harika sınavlara hazırlıyor bizi.
Zeynepp Herkese merhaba bu siteyi çok sevdim ellerinize sağlık.
Yağmur Nisa Siz muhteşemsiniz biraz daha yapın elinize sağlık çok hoş olmuş.
Kazanım Gerçekten çok güzel bu siteyi keşfettikten sonra çok başarılı olcağımı düşünüyorum.
Ddd Çok güzel bir site teşekkür ederiz.
elif gerçekten çok güzel bu siteyi keşfettikten sonra daha başarılı oldum
Büşra Çok güzel artık buradan ders çalışacağım sanal okulumuz teşekkürler
zeynep çok güzel bir site kuruculara teşekkürler herkese tavsiye ederim
Sinem Çok güzel teşekkürler sanal okulumuz çok güzel konu anlatımların ve testlerin var teşekkür ederim
elif çok güzel bir site ellerinize sağlık bu site sayesinde derslerime daha başarılıyım teşekkür ederim sanal okulumuz...
songül sarıkaya bu sitesi çok beğendim sınava çok iyi yardımcı oldunuz sınavda 100 aldım
TUANNA BU SİTEYİ ÇOK AMA ÇOK BEĞENDİM VE HERKESE TAVSİYE EDERİM:)
asel gerçekten çok güzel bir site fen bilimleri dersini çok seviyorum artık fen bilimlerine ve tüm derslere buradan çalışacağım
tuana yıldızhan çok güzel bir site ilk defa bugün girdim yapanların ellerine sağlık
emine nur ben bu siteyi çok beğendim hepsi anlatılıyor herkese tavsiye ederim
irem ben fen dersine bayılıyorum burayı da yeni keşfettim artık fen derslerime buradan çalışacağım
Anonim GERÇEKTEN ÇOK YARDIMCI OLDUNUZ.TEŞEKKÜR EDERİM . SİZİN SAYENİZDE SINAVA ÇOK İYİ HAZIRLANDIM . TEKRAR TEŞEKKÜRLER
Çok güzel Çok güzel site sınava girdim inşallah yüksek bir not alıcam.
sınavdan 100aldım Bu siteyi yapanlara çok teşekkür ederim ve sanırım bütün öğrencilerde böyle düşünüyorlar. Teşekkürler sanal okulumuz ekibi :)
sude çok iyi 1 numara çarşamba günü sınav var ona hazırlanıyorum...
tuğçe bu siteyi kuranların elleri dert görmesin sınavlarda çalışıyorum kısaca MÜTHİŞ HARİKA FEVKALADE HARİKULADE SÜPER MUHTEŞEM
sena salı günü fen bilimleri sınavım var ve çok işime yarıyor BU SİTEYİ KİM YAPTIYSA ÇOK TEŞEKKÜRLER
nur Benim için çok iyi oldu ve sınavdan 96 aldım... Ve bu siteyi çok beğendim. Bilgileriniz için teşekkürler :D
sınav var yarın fen sınavım var bence çok yardımcı olacak......Herkese denemeyi tavsiye ediyorum
beyza benim de işime yarıyor benim perşembe günü fen bilimleri sınavım var
masal konu anlatımları çok güzel sınavlarımı buradan çalışıyorum.
vampir Çok güzel site. Çok beğendim. herkese tavsiyem.Fen sınavım var.Çarşamba günü. Fen sınavına buradan çalışıyorum
Fen Bilimleri 5.sınıf Bu site işime o kadar yarıyor ki anlatamam.Ellerinize sağlık.Yazarın elleri dert görmesin :)
fen bu çok güzel bir test size öneriyorum bu testi çözen kesinlikle yazılıyı kazanır iyi dersler çocuklar
zeynep çok güzel olmuş benimde ödevim vardı soruyu anlamadım kitap da bulamadım buraya baktım ve burada buldum
arda çok güzel sınava bununla çalışıyorum
burak Harika her sınava bunla çalışıyorum
O.OO Süpersiniz Aynen Devam Edin
:D Çok güzel bir site çok işime yaradı. Teşekkürler.
Hakan Yarın sınavım var yararlı olacak inşallah güzel geçer yardımcı olduğunuz için teşekkürler :D
mütiş gayet güzel sınavım var sizin sayenizde bur dan sınav olup , eksiklerimi buldum ve yine sizin konu anlatımız sayesinde eksiklerimi giderdim
ire suçok güzel bir sayfa çok güzel anlatmışlarTeşekkürler
:))Fen sınavına gircem bu site konuları harika anlatmış teşekkürler :))))
NehiirYarın sınavım var yararlı olacak inşallah güzel geçer yardımcı olduğunuz için teşekkürler :D
nisaaaçok heyecanlıyım.Sınav için şimdi girdim.İNŞALLAH fen sınavından 100 alırım.Ama bence kesin alırım çünkü bu site BİR MÜTHİŞŞŞ
elif karataşbu üniteyi çok beğendim
hüsne nurBu konu benim tekrar yapmama gerek oldu beynimi tazeledim bu konuyu hazırlayanlara teşekkür ederim
tolgaişimi gördü sınav için çalıştım bunu yapana teşekkür ederim
cankuşHarika gerçekten ya hep böyle kal
selamGerçekten çok iyi bir site teşekkür ederim
pembe yeşil turuncu bu site onurlugerçekten çok işime yaradı çok saolun çok iyi bir site bakalım sınavım nasıl geçecek :))) 100 alırım gibi geldi herkese öneriyorum SANAL OKULUMUZ♥♥ BİR HARİKA
zeynepUmarım 100 alırım alacağıma eminim
aleynamükemmel aklımdaki soru işaretleri yok oldu
BELİRSİZHarika site bayıldım.Fen dersi notum süper.Birinci olacağım sınıfta.
Miray KarabulutÇok güzel bir sayfa.Sınava çalışmama yardımcı oldu.Kim yaptıysa Eline sağlık
merve aslıHARİKA YA SÜPER MUHTESEMMM...
Melihçok teşekkürler yaz tatilinde konu tekrarlarıma yardımcı oldu
sugüzel bir konu anlatımı
YGTÇOK GÜZE BİR SİTE ALLAH RAZI OLSUN...
GökaycanBen bu konuda biraz geriledim yazdığın için saol
ismailcok güzel bir site herkese tavsiye ederim. yapanların ellerine sağlık...
cemilÇok harika fen den 94 aldım teşekkür ederim.
semabesinler canlılar için çok önemlidir bu sebeple insanlar her gün tükettikleri yiyeceklerdeki besin içeriklerini merak etmişlerdir.
meliksah7. sınıf için iyi bence
ipeksitenizi çok beğendim teşekkür ederim
hilalBen hayatımda böyle güzel bir şey görmedim harika :):):):):)♡♡♥süper
güzel kızharika ben bu siteyi çok beğendim sevgilerle
Muhteşem bir şeyEllerinize sağlık çok güzel olmuş hem Ödev imi yapmama hemde 100 almama sebep oldu bu internet sitesini yapana çooook teşekkür ederim
EmrEtam da istediğim gibi açık açık herşey anlatılmış olay budur :D
oRtAoKuLçok tşk siteyi yapanın ellerine sağlık
başak özkanbence bu site çok güzel çok beğendim tüm konuları anlatıyo geçen seneki konularada bakabiliyorum :)
baranBu site süperr fenden 100 aldım oleyyy tşk ederim
ayçaçok yardımcı oldunuz saol
şindar akınçok bilgi öğreniyorum teşekkürler
İsimsiz_BayanBen beğendim.Konu anlatımı da testleri de güzel.
berrin :)çok güzel bir site çok işime yarıyor umarım yarınki fen sınavım iyi geçer ellerinize sağlık... :) :)
ŞIMARIK KIZHARİKA FENDEN 100 ALDIM
zeynep karacabence bu çok güzel bir şey bu sayfayı çok beğendim
NUMBER TO GOTOsüper bi konu
batın yalımÇok Teşekkür ederim . Bu siteyi Kim Kurduysa Çok Teşekkürler Bu Yazının Saysinde Notum çok iyi :)
ebrarçok işime yaradı teşekkür ederim
selinÇok kullanışlı teşekkürler
nisaçok güzel bir site çok işime yaradı
begüm sayarliaynen her şey için teşekkürler
yusufBu siteyi kurduğunuz için teşekkür ederim
inanılmazBu siteyi kim kurduysa teşekkürler çok işime yaradı
elif doganbu site mütiş bir site yaa kim yaptıysa ellerine sağlık tüm derslerime yardımcı oldu fen sınavından 100 aldım...
Çok Saolunçok güzel konular ve testler vardı hemen bu sayfayı sık kullanılanlara ekliycem vede okuldaki arkadaşlarıma söylicem çok harika bir site bu siteyi kurana Helal olsun
nurtenbencede herkese katılıyorum çok güzel
ismini vermeyen insanmükemmel bayıldım harika bir site
irem sapmazgerçekten bu site çok işime yaradı ellerinize sağlık çok güzel olmuş
melek_cakırçok harika bir site anlaşılan ve rahat okuna bilen kavraması daha kolay ve başarılı teşekkürler
İsimsiz bayHarika en büyük bjk bu arada bu sayfa harika. Şiddet ile bu sayfayı öneriyorum okuması biraz fazla ama eğer yani anlatamadım galiba açıkcası Bu sayfaya yeni gelen birisi kesiin sayfayı once inceler yorumları okur metnin yarısını okuyup bırakır ama aslında hepsini okumalı ve su an bir yeni kişi bunu okuyorsa kesinlikle bu yazıyı baştan sona okumalı iyi vakitler iyi notlar sanalokulumuz çok teşekkürler inşallah 100 alırım....ve alırız... Ve not ben yukarıdaki yazdığım gibi yapmıştım basta ama yorumları okuduğumda iyi olacağını düşünüp hepsini okudum
ccü neymar jrçok güzel bir yer ellerinize sağlık
çok güzelçok güzel bir site bunu hazırlayan kimse onu tebrik ediyorum
vildan kelepçeBu site sayesinde tüm derslerim iyi gidiyor.
ahsen beyhanişime yaradı teşekkür ederim sağ olun
zeynep dalkılıcSuper bir yazı yapanın eline sağlık dersime çok yardımcı oldu teşekkürler:)))
beyzaarkadaşlar gerçektende dengeli beslenmeliyiz çünkü sağlığımız için çok önemli ama bu site harika bir site dersimi çok kolayca yapabildim bu siteyi herkese tavsiye ediyorum
isimsizwalla süper 300 500 şeklinde :D
meloneden kızartmalar bol yagda yapılmalıdır
melek güzel kızgüzel ama uzun
ZELİHA SARIOĞLUdengeli beslenmek çok önemlidir vücudumuza bakıp onu sağlıklıca kullanmalıyız ÖNERİLERİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜRLER
umutcançok yardımcı oldu teşekkürler
sibelbu sayfa harika aradığım her şey burda
SüperÇok teşekkürler çok yardımcı oldu :D
mazaçok güzel buradan çalısıp sınava girecem
adıyamanbu sayfayı kim yaptıysa Allah razı olsun
misafirsagol çok teşekkürler bana çok yardımcı oldunuz sayenizde performansı yapacağım tabi ki bunu geçirmek var hepsini
buse kaplançok güzel kurulmuş bir site .gerçekten tebrik ederim süper olmuş çok işime yaradı projemi buradan emin olarak yaptım bakalım notum kaç olacak çok saolun
RIDVAN BULUTBU SAYFA ÇOK GÜZEL BU SENE ŞAMPİYON FENERBAHÇE
öğretmenkolay ulaşılan ve gerekli bilgilerin gerektiği kadar bulunduğu konu anlatımı. teşekkürler
emiliçok güzel bi site bayıldım
rıdvançok yardımcı oldunuz ,bu sayfa çok güzel.bu arada fenerbahçeliler yenildik diye üzülmeyin nasılsa şampiyon biz olacaz
sefoçok yardımcı oldunuz teşekkürler...
buseçok güzel zabakta 1.nci oldum işte