8. Sınıf İnkılap Tarihi Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası Çözümlü Test 2

Soru 1
Atatürk dönemi dış politikasının amaçları aşağıdakilerden hangisine uygun değildir?

A) Ulusal bağımsızlığı korumak
B) Uluslararası ilişkilerde dengeli davranmak
C) Barışçıl politika izlemek
D) Azınlık haklarını uluslararası düzeyde belirlemek Atatürk dönemi dış politikasında temel amaç; bağımsızlık, barışçılık ve millî egemenliğin korunmasıdır. Ulusal bağımsızlığı korumak, uluslararası ilişkilerde dengeli davranmak ve barışçıl politika izlemek bu anlayışla örtüşür. Ancak azınlık haklarını uluslararası düzeyde belirlemek düşüncesi, Türkiye’nin iç işlerine dışarıdan müdahaleyi kabul etmemesi nedeniyle bu dönemin dış politikasına uygun değildir. Türkiye, azınlıklar konusunu kendi iç meselesi olarak görmüştür.
Doğru Cevap D ABCD

Soru 2
Lozan Antlaşması’ndan sonra Türk dış politikasında meydana gelen gelişmelerden hangisi sadece Türkiye ile Yunanistan’ı ilgilendirmektedir?

A) Boğazlar sorunu
B) Dış borçlar sorunu
C) Nüfus mübadelesi sorunu
D) Yabancı okullar sorunu Lozan Antlaşması’ndan sonra gündeme gelen nüfus mübadelesi, yalnızca Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanmış bir sorundur. İstanbul’daki Rumlar ve Batı Trakya’daki Türkler hariç olmak üzere karşılıklı nüfus değişimi yapılmıştır. Diğer sorunlar çok uluslu ya da başka devletlerle ilgili konulardır. Bu nedenle sadece Türkiye ve Yunanistan’ı ilgilendiren gelişme nüfus mübadelesi sorunudur.
Doğru Cevap C ABCD

Soru 3
Atatürk dönemi Türk dış politikasındaki,
I. Yabancı Okullar
II. Hatay Sorunu
III. Dış Borçlar
IV. Musul Sorunu
V. Nüfus Mübadelesi
gelişmelerinden hangileri İngiltere ile yaşanan siyasi bir sorundur?

A) Yalnız I
B) Yalnız IV
C) I ve V
D) II ve III Yabancı okullar ve Hatay sorunu Fransa ile, dış borçlar Lozan’da çok taraflı görüşülmüştür. Nüfus mübadelesi ise Yunanistan ile yaşanan bir konudur.
Musul sorunu, Türkiye ile İngiltere arasında büyük bir siyasi krizdir. Ayrıca bu sorun yaşanırken İngiltere’nin desteğiyle Şeyh Sait İsyanı çıkmıştır.
Dolayısıyla yalnız IV. Musul sorunu İngiltere ile yaşanan bir siyasi sorundur.
Doğru Cevap B ABCD

Soru 4
Türkiye’nin, kendi iç işlerine yabancı devletleri karıştırmak istememesi, Türk dış politikalarının dayandığı temel ilkelerden hangisiyle ilgilidir?

A) Tam bağımsızlık
B) Barışçılık
C) Mütakabiliyet
D) Gerçekçilik Türkiye’nin iç işlerine dış müdahaleye izin vermemesi, tam bağımsızlık ilkesinin bir sonucudur. Atatürk, iç meselelerin başka devletlerle görüşülmesine karşı çıkmış ve Türkiye’nin egemenlik haklarını her şeyin üstünde tutmuştur. Özellikle yabancı okullar, azınlık hakları gibi konularda bu tutum net olarak görülür.
Doğru Cevap A ABCD

Soru 5
Atatürk Dönemi’nde Türkiye ile Fransa arasında sıkıntı yaratan konulardan biri Türkiye’deki Fransız okullarının durumudur. Türkiye bu okullarda tarih ve coğrafya derslerinin Türk öğretmenler tarafından Türkçe olarak okutulmasını istemiştir. Fransa bu görüşe karşı çıkmışsa da Türkiye’nin kararlı tutumu karşısında Türkiye’nin isteğini kabullenmek zorunda kalmıştır.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Türkiye, Fransız okullarında Fransızca eğitim yapılmasına izin vermemiştir.
B) Türkiye egemenlik haklarından taviz vermemiştir.
C) Fransızlara ait misyoner okulları Türkiye tarafından kapatılmıştır.
D) Fransa, okullarda tarih ve coğrafya derslerini okutmak istemiştir. Türkiye’nin Fransız okullarında tarih ve coğrafya derslerinin Türk öğretmenler tarafından Türkçe okutulmasını istemesi, egemenlik haklarına verdiği önemi gösterir. Fransa’nın karşı çıkmasına rağmen Türkiye bu konuda taviz vermemiş ve kendi isteğini kabul ettirmiştir. Bu durum, Türkiye’nin egemenlik haklarından ödün vermediğini açıkça ortaya koyar.
Doğru Cevap B ABCD

Soru 6
Atatürk, birçok dış politika meselesinin çözüme kavuşturulmasında muhatap olunan devlet ile antlaşma imzalanması ve konunun Milletler Cemiyetinde görüşülmesi gibi hususlara önem vermiştir.
Buna göre Atatürk’ün takip ettiği dış politika ile ilgili;
I. Uluslararası hukuka bağlı hareket etmiştir.
II. Diplomasiye önem vermiştir.
III. Barışçı bir politika izlemiştir.
IV. Askeri yöntemleri desteklemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) I ve IV
B) II ve III
C) I, II ve III
D) I, II, III ve IV Atatürk’ün dış politikada uluslararası hukuka bağlı kalması, diplomasiyi esas alması ve barışı ön planda tutması çok önemlidir. Sorunlar genellikle antlaşmalarla veya uluslararası kuruluşlar aracılığıyla çözülmeye çalışılmıştır. Ancak askeri yöntemlere başvurmak, onun tercih ettiği bir yol olmamıştır. Bu nedenle I, II ve III numaralı yargılara ulaşılır.
Doğru Cevap C ABCD

Soru 7
Kurtuluş Savaşı’nın bitmesiyle Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında 24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır.
Buna göre Lozan Barış Antlaşması’yla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Türkiye Milletler Cemiyeti’ne katılarak uluslararası barışa katkı sağlamıştır.
B) Türkiye dış politikasını sağlam temellere oturtmuş ve dünya devletleri ile iyi ilişkiler kurmanın yolunu açmıştır.
C) Türk milletinin sınırları belli bir coğrafyada, bağımsız bir devlet olarak yaşama hakkını dünya devletlerine kabul ettirmiştir.
D) Dünya devletlerince onaylanıp herhangi bir süre sınırlaması olmadan yürürlüğe girmiştir. Lozan Antlaşması, Türkiye’nin bağımsızlığını ve egemenliğini tüm dünyaya kabul ettirdiği bir antlaşmadır. Ancak Milletler Cemiyeti üyeliği bu antlaşmanın bir sonucu değildir, Türkiye 1932 yılında bu kuruluşa sonradan üye olmuştur. Dolayısıyla A seçeneğinde verilen ifade Lozan Antlaşması’nın bir sonucu değildir.
Doğru Cevap A ABCD

Soru 8
Lozan Görüşmeleri’nde çözülemeyen dış borçlar sorunu daha sonra yapılan görüşmelerde alınan kararla Osmanlı’dan bağımsızlığını kazanıp ayrılan devletlere paylaştırılmıştır. En büyük pay %49 oranla Türkiye’ye düşmüştür. Bu oranı Türkiye tek seferde ödeyemediği için taksitlendirme yoluna gitmiştir. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı çıkınca taksitleri ödeyemeyen Türkiye ile Fransa arasında gerginlik yaşanmıştır.
Bu bilgiye göre;

I. Türkiye, borcunu ödemekte zorluk çekmiştir.
II. Osmanlı borçlarının en büyük payı Türkiye’ye düşmüştür.
III. Dünya ekonomik bunalımından en çok Türkiye etkilenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I
B) I ve II
C) I ve III
D) I, II ve III Metinde verilen bilgilere göre, Lozan Görüşmeleri’nde çözülemeyen dış borçlar sorunu daha sonra yapılan görüşmelerle çözüme kavuşturulmuş ve borçlar, Osmanlı’dan ayrılan devletler arasında paylaştırılmıştır. Bu paylaştırma sonucunda en büyük borç yükü %49 oranla Türkiye’ye düşmüştür. Ayrıca Türkiye bu borcu tek seferde ödeyemediği için taksitlendirme yoluna gitmiş, fakat 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı nedeniyle taksit ödemelerinde zorlanmış ve bu durum Fransa ile gerginliğe yol açmıştır.
Bu bilgilerden;
I. Türkiye’nin borcunu ödemekte zorluk çektiği ve II. En büyük borcun Türkiye’ye düştüğü açıkça anlaşılabilir.
Ancak III. Türkiye’nin dünya ekonomik bunalımından en çok etkilendiği yönünde doğrudan bir bilgi verilmemiştir. Sadece etkilendiği ve taksit ödemekte zorlandığı belirtilmiştir, ama diğer ülkelerle kıyas yapılmadığı için bu yargıya kesin olarak ulaşılamaz.
Bu nedenle doğru yargılar I ve II’dir.
Doğru Cevap B ABCD

Soru 9
Atatürk, Hatay sorunuyla ilgili Fransız büyükelçisine “Ben toprak büyütme dileklisi değilim; barış bozma alışkanlığım yoktur; ancak barışa dayanan hakkımızın isteyicisiyim. Onu almazsam edemem. Büyük Meclisin kürsüsünden milletime söz verdim. Hatay’ı alacağım... Milletim benim dediğime inanır. Sözümü yerine getiremezsem onun huzuruna çıkamam, yerimde kalamam. Ben şimdiye kadar yenilmedim, yenilemem; yenilirsem bir dakika yaşayamam.” demiştir.
Buna göre Atatürk’le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Sorumluluk aldığı
B) Yayılmacılığa karşı olduğu
C) Kararlı olduğu
D) Denge politikası izlediği Atatürk’ün bu sözleri, onun yayılmacı değil, hakkını arayan ve kararlı bir lider olduğunu gösterir. Sorumluluk aldığını ve milletine verdiği sözleri tutmaya çalıştığını vurgulamaktadır. Ancak burada denge politikası izlediğine dair bir ifade bulunmamaktadır.
Doğru Cevap D ABCD

Soru 10
Başta Fransa olmak üzere birçok Avrupalı devletin itirazına rağmen, alınan kararlara uymayan yabancı okullar kapatıldı. Böylece Türkiye, yabancı devletlerin eğitim yoluyla iç sorunlarımıza karışmasını engellemiş oldu.
Bu parçada söz edilen kanuni düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevhid-i Tedrisat Kanunu
B) Millet Mektepleri Kanunu
C) Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun
D) Maarif Kongresi’nin toplanması ve aldığı kararlar Yabancı okulların denetim altına alınması ve bazı okulların kapatılması, Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile gerçekleştirilmiştir. Bu kanunla eğitimde birlik sağlanmış ve yabancı devletlerin eğitim yoluyla iç işlere karışması engellenmiştir. Diğer seçeneklerdeki uygulamalar farklı alanlarla ilgilidir.
Doğru Cevap A ABCD

Soru 11
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra;
* Savaşı kaybeden devletlerin haklarını korumak,
* Tekrardan büyük bir savaş çıkmasını engellemek,
* Devletler arası ilişkileri geliştirmek
amacıyla atılan adım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Balkan Antantı’nın imzalanması
B) Boğazlar Komisyonu
C) Paris Barış Konferansı’nın toplanması
D) Milletler Cemiyetinin kurulması I. Dünya Savaşı’ndan sonra barışı korumak ve savaşları önlemek amacıyla kurulan kuruluş Milletler Cemiyeti’dir. Amaçları arasında savaşın önlenmesi, devletler arası ilişkilerin gelişmesi ve kaybeden devletlerin haklarının korunması yer alır. Diğer seçenekler bu amaçla doğrudan bağlantılı değildir.
Doğru Cevap D ABCD

Soru 12
Türkiye 2. Dünya Savaşı’nın öncesinde dış politikada iki önemli adım atmıştır. Bunlardan biri olan Balkan Antantı, 1934’te İtalya ve Almanya’nın saldırgan tutumları üzerine Balkanlar’ın güvenliği için Türkiye, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya’nın katılımıyla kurulmuştur. 1937 yılında ise barış ve güvenliğin sağlanması amacı ile Türkiye, Irak, İran ve Afganistan arasında Sadabat Paktı kurulmuştur.
Bu gelişmelere göre Türkiye’nin aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir?

A) Çıkması muhtemel bir savaşın dışında kalmak
B) Balkan ve Ortadoğu ülkeleri arasında birlik kurmak
C) Sınırlarını genişletmek
D) 2. Dünya Savaşı’nın çıkmasını önlemek Türkiye, II. Dünya Savaşı öncesinde hem Balkan Antantı hem de Sadabat Paktı’nı imzalayarak bulunduğu bölgelerde barışı ve iş birliğini sağlamayı hedeflemiştir. Bu iki girişim, Türkiye’nin Balkan ve Ortadoğu ülkeleriyle birlik kurmak ve ortak güvenliği sağlamak istediğini gösterir.
Doğru Cevap B ABCD

Soru 13
Atatürk dönemi Türk dış politikasında;
I. Yabancı Okullar
II. Nüfus Mübadelesi
III. Patrikhane
konularından hangileri Yunanistan’la yaşanan sorunlar arasında yer alır?

A) Yalnız I
B) I ve II
C) I ve III
D) II ve III Yabancı okullar konusu Fransa ile, nüfus mübadelesi ve patrikhane konusu ise Yunanistan ile yaşanmıştır. Patrikhane meselesi, İstanbul’daki ekümeniklik iddiaları yüzünden zaman zaman sorun olmuş; nüfus mübadelesi ise doğrudan iki ülke arasında bir anlaşma ile çözülmüştür. Bu nedenle II ve III konular Yunanistan’la yaşanan sorunlardır.
Doğru Cevap D ABCD

Soru 14
Lozan Barış Antlaşması, Türk tarihinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak kabul edilir. Çünkü Batılı devletlerle Türkiye arasındaki ilişkiler bu antlaşmayla yeniden düzenlenmiştir. Batılı devletler Türkiye’nin milletlerarası alanda bağımsız, bütün devletlerle eşit, onurlu, bir devlet olduğunu ve artık Osmanlı Devleti’nin sona erdiğini kabullenmiştir. Antlaşmayla Misakımillî hedeflerine büyük ölçüde ulaşılırken aynı zamanda Mondros Ateşkesi ve Sevr Antlaşması’nın geçersizliği ispatlanmıştır.
Buna göre Lozan Barış Antlaşması’yla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Türkiye’nin egemen bir devlet olarak kabul edilmesini sağladığı
B) Türkiye’nin dış politika esaslarının belirlenmesinde rol oynadığı
C) Türkiye’nin Boğazların güvenliğini sağlamasında etkili olduğu
D) Türkiye’nin toprak bütünlüğünü tescil eden bir belge olduğu Lozan Antlaşması, Türkiye’nin bağımsızlığını, eşitliğini ve egemenliğini kabul ettirmiştir. Misakımillî hedeflerine ulaşılmasında önemli rol oynamış, Sevr ve Mondros’u geçersiz kılmıştır. Ancak Boğazların güvenliğiMontrö Boğazlar Sözleşmesi ile sağlanmıştır.
Doğru Cevap C ABCD

Soru 15
Mustafa Kemal, Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren Türk dış politikasıyla yakından ilgilenmiş hem bölge barışına hem de dünya barışına katkıda bulunmak amacıyla önemli antlaşmalar imzalamıştır. Bu antlaşmalar imzalanırken bazı temel ilkeler doğrultusunda hareket etmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu ilkelerden birisi değildir?

A) Yayılmacı politikalar izleme
B) Ülke ve dünya kamuoyunu dikkate alma
C) Millî menfaatleri ön plana çıkarma
D) Karşılıklı ilişkilere önem verme Atatürk’ün dış politikasında barışçılık, millî menfaatler, kamuoyu dikkate alınması ve karşılıklı saygı gibi ilkeler önemlidir. Ancak yayılmacı politikalar, bu anlayışla tamamen çelişir. Türkiye’nin amacı sınır genişletmek değil, mevcut sınırları koruyarak barışı sürdürmektir. Bu nedenle A seçeneği bu ilkeler arasında yer almaz.
Doğru Cevap A ABCD