4.SINIF MADDENİN HALLERİ KONU ANLATIMI

Maddenin halleri Katı, sıvı ve gaz olmak üzere 3 çeşittir.
MADDENİN SIVI HALİ
Sıvı haldeki maddeler;
» Belirli bir şekle sahip değildir.
» Konuldukları kabın şeklini alırlar.
» Akıcıdırlar.

MADDENİN KATI HALİ
Katı halde bulunan maddeler;
» Belirli bir şekle sahiptir.
» Dışarıdan bir etki olmadıkça şekilleri aynı kalır.
» Herhangi bir etki sonucu şekillerinde değişiklik olabilir. Örneğin; kırılan bardak, ezilen kola kutusu gibi. Şeker, tuz gibi küçük taneli katılar konuldukları kabın şeklini alır ve sıvı gibi akarlar. Ancak mercimek akıcı değildir. Sünger gibi bazı esnek katı maddeler sıkıştırılabilir ve eski haline geri dönebilirler.

MADDENİN GAZ HALİ
Gazlar;
» Elle tutulup, gözle görülmeyen,
» Duyu organlarımızla varlığını hissettiğimiz,
» Deneylerle varlığı kanıtlanan maddelerdir. Örneğin; elimize aldığımız bir yelpazeyi salladığımızda yüzümüze vuran havanın varlığını hissederiz.

Gaz maddeler;
» Belirli bir şekle sahip değildir.
» Konulduğu kabın her tarafını doldurur.
» Bulundukları ortamda kolayca yayılır.
Örneğin; odaya sıkılan parfümün kokusu odanın her tarafında hissedilir. Şişedeki parfüm sıvı haldedir. Kokusunu hissettiğimiz parfüm ise gaz halindedir. Gaz maddeler sıkıştırılabilir.

Gazlar çok küçük deliklerden kaçabilirler. Gazların çok küçük deliklerden kaçabilmesinin olumsuz sonuçları da olabilir (evde oluşan gaz zehirlenmeleri gibi). Gazlar; serbest hareket eder ve boşlukta yer kaplarlar. Örneğin; içinde kağıt bulunan bardağı ters çevirip suya batıralım. Bardağın içindeki kağıt ıslanmaz. Çünkü boş sandığımız bardağın içinde hava vardır. Havanın doldurduğu yere su girmez.

Doğal gaz, oksijen, hava, su buharı, gaz maddeleridir. Sıkıştırılmış gaz maddeler; Yangın söndürme tüplerinde, Tüp gazlarda, Oksijen tüplerinde ve Parfüm şişelerinde bulunur.